Samoa adası yerlileri nasıl zaman yolculuğu yaptı?

Güney Pasifik'teki Samoa adası ilk ve son kez yeni yıla giren ilk ülke oldu. Samoalılar, ekonomik sebeplerle bu yıl 30 Aralık gününü takviminden çıkararak, 29 Aralık'tan 31 Aralık'a geçmişti. Uluslararası tarih değiştirme çizgisinin* öteki tarafına geçen Samoa böylece yerkürenin yılbaşını ilk kutlayan ülkesi oldu.

 

 

 

Türkiye'de 2011 yılının geride kalmasına saatler kala Pasifik bölgesindeki ülkeler yeni yıla girmeye ve 2012 yılı kutlamalarına başladı. Samoa Başbakanı Tuilaepa Sailele Malielegaoi, 30 Aralık'ı takvimden çıkarmalarının, Yeni Zelanda, Avustralya ve Asya ile ticari ilişkilerini kolaylaştıracağını söylemişti. Samoa 1892 tarihinde, ABD ile zamansal yakınlığın fayda sağlayacağı düşüncesiyle tarih değiştirme çizgisinde taraf değiştirmişti. Ancak günümüzde ticari ilişkiler farklı yöne ilerliyor. Asya, Yeni Zelanda ve Avustralya uluslararası tarih değiştirme çizgisi olarak kabul edilen 180. meridyenin batısında kalıyor. Bugünkü haliyle Samoa'da Cuma olduğunda Yeni Zelanda'da Cumartesi oluyor, Avustralya Pazartesi yeni bir haftaya başlarken, Samoa Pazar tatili yapıyor. 31 Aralık 2011'de ise atlanan bir gün sayesinde bu ülkelerin günleri aynı oldu.

 

Türkiye saati ile 12.00'de Pasifik'teki ada devletleri Kiribati, Samoa ve Tokelau 2012'ye ilk önce giren ülkeler oldu. Pasifik Okyanusu'ndaki ada ülkesi Yeni Zelanda, 2012'ye büyük bir coşku ile girdi. Başkent Wellington ve ülkenin en büyük şehri Auckland'da yeni yıl görkemli havai fişek gösterileri ile kutlandı. Auckland'da bulunan Sky Tower'den yapılan havai fişek gösterisi izleyenleri büyüledi. Yeni Zelanda'da bize göre 13.00'de yeni yıla girdi.

 

*Tarih değiştirme çizgisi, başlangıç meridyeninin 180° doğusunda ya da batısında bulunan meridyen dairesine verilen addır. Bu çizgi 180° meridyeninin tam üstüne çakışık değildir. Bu meridyenin doğu tarafında batı meridyenleri, batı tarafında ise doğu meridyenleri bulunmaktadır. Dolayısıyla doğu meridyenlerinin olduğu batısında bir gün ileri, batı meridyenlerinin olduğu doğusunda ise bir gün geridir. Tarih değiştirme çizgisi ve saat dilimleri ülke sınırlarına göre çizildiğinden meridyenlere tam uygun olarak uzanış göstermezler. Girinti-çıkıntı oluştururlar. Örneğin, 6 Şubat Çarşamba günü Doğu Yarımküre'den Batı Yarımküreye geçilecek olursa tarih ve gün 5 Şubat Salı şeklinde 1 gün geri alınır. Eğer Batı Yarımküre'den Doğu Yarımküre'ye geçilirse tarih ve gün ileri alınır.

2011 ve Külleri

Başlık neden mi böyle çünkü 2011'in en iyi filmlerinden Blue Valentine ( Aşk ve Küller) box office sıralamasında 291 film arasında 256. sırada, filme sadece 2978 kişi gitmiş. ( Bknz. Box Office Türkiye) Listenin 2. sırasını görünce anladım ki Türk halkı Aşk Tesadüflerini Sever ya da Tesadüfi Aşkları Sever tamam tamam Aşk Tesadüfleri Sever ama ben onu sevmiyorum çünkü gerçek değil. Listeyi kurcalarken izleyipte sevdiklerim arasında sonlarda kalan başka film var mı diye de baktım ve durum şöyle; 278.Dört Aslan, 275.Aşırıcılar, 248. Uzaylıların Şafağı, 232. Aslı Gibidir, 226. Bir Ayrılık ve bu filmlere ne yazık ki 10.000 kişi bile gitmemiş. Merak edenler için Aşk ve Küller filminin Beyazperde sitesinde Ali Ercivan tarafından yazılmış eleştrisini paylaşıyorum;

 

 

 

 

 

 

 

Senarist ve yönetmen Derek Cianfrance, ülkemizde Aşk ve Küller adıyla gösterilen Blue Valentine'ın senaryosu üzerinde 11 yıl çalışmış. Fazlasıyla içselleştirdiği öyküye bir türlü son halini verememiş. Nihayet finansman bulup sete çıktığında ise, birçok yerde senaryoyu boşvermiş. Bazı sahneleri sette oyuncularla beraber yaratmış. Bir film yaratmanın ne alışılagelmiş ne de sağlıklı bir yolu bu. Ancak Cianfrance belli ki karakterlerine son derece hakim olmuş ve yakalamak istediği duyguyu iyi biliyormuş 11 yılın sonunda. Roller için biçilmiş kaftan iki aktörü de yanına alıp ortaya son derece etkileyici bir ilişki filmi çıkarmış.

 

Aşk ve Küller, bir ilişkinin iki ayrı evresini anlatıyor. Dean ve Cindy adlı iki gencin tanışıp aşık oldukları dönemi, yıllar sonra evliliklerinin tükenme noktasına geldiği günlerle paralel olarak izliyoruz. Birbirlerine güçlü bir tutkuyla bağlanıyorlar önce ama işin evlilik aşamasına geçmesi, biraz mecburiyetten kaynaklanıyor. Dolayısıyla üzerine etraflıca düşünülmemiş, temeli çok sağlam olmayan bir aile kuruyorlar. Ve bu aile, çok sevdikleri çocuklarına rağmen, zaman içinde hapishanelerine dönüşüyor. Tutku, ne kadar uğraşsalar da yeniden canlandırılamıyor artık. Cindy, hayatını mahvettiğini düşünmekten geri duramıyor. Dean ise aşırı bir sahiplenme içgüdüsüyle karısına sadece eziyet çektiriyor.

 

Aynı anda hem mutlu, romantik bir aşk hikayesini hem de aşkın nasıl yeterli olmadığını gösteriyor bize Aşk ve Küller. Ama onca yaşanmışlığın ardından ayrılmanın da nasıl zor olduğunu... Evli veya uzun süredir aynı kişiyle beraber olan herkesin empati kurabileceği, anlayabileceği durumları ve duyguları işliyor. Tabii popüler sinemadan ziyade bağımsız Amerikan sinemasının görsel kodları ve katı gerçeklik hissiyle. Dünyanın en orijinal öyküsünü anlatmıyor. Daha önce benzerlerini izlediğimiz temalar ve durumlar üzerinden gidiyor. Fakat sahici bir ilişki filmi olarak yine de seyirciyi yakalıyor